Πώς έγραψε το Υπουργείο Παιδείας στις Πανελλαδικές;

Ο μαθητής που δεν προσπαθεί να μάθει “απ’ έξω” τις λύσεις των SOS θεμάτων και τους τύπους που αραδιάζει το βιβλίο, που προσπαθεί να κατανοεί σε βάθος αυτά που διαβάζει, που έχει μάθει να ψάχνει το “πώς” και το “γιατί” πίσω από τα φαινόμενα που περιγράφουν οι εξισώσεις, με το που διαβάζει το 1ο κιόλας ερώτημα του 1ου θέματος της Φυσικής, σκαλώνει…

Από τις 4 δυνατές απαντήσεις που έδιναν τα θέματα είναι σίγουρος πως αντί για μόνο 1, οι σωστές απαντήσεις είναι 3! Χωρίς να μπούμε σε πολλές λεπτομέρειες, θα πούμε πως ο λόγος αυτού του σκαλώματος είναι πως πέρα από την εύκολη απάντηση που “βγάζει μάτι”, υπάρχουν 2 ακόμα απαντήσεις που μπορεί να μην φαίνονται στον τύπο του βιβλίου, όμως συνδέονται με αυτόν. Η μία από τις 2 απαντήσεις που “ξέχασε” μέσα το βιβλίο αναφέρεται σε μία ιδιότητα του μέσου μέσα στο οποίο “εξελίσσεται” το φαινόμενο που περιγράφει η εξίσωση της θεωρίας και σε ορισμένο βαθμό, το επηρεάζει• ενώ η δεύτερη  απάντηση αναφέρεται σε μία αιτία που μπορεί να οδηγήσει στο αποτέλεσμα το οποίο καταγράφεται στον τύπο του βιβλίου. Άρα και οι 3 απαντήσεις συνδέονται και περιγράφουν διαφορετικές πλευρές του ίδιου φαινομένου και είναι επιστημονικά ορθές!

Κάποιοι “επιστήμονες” του πληκτρολογίου λένε πως το ερώτημα θεωρούσε πως οι μαθητές ξέρουν μόνο ό,τι έχουν διδαχτεί συνεπώς δεν θα μπορούσαν να προβληματιστούν. Συνεχίζουν μάλιστα με τη δικαιολογία ότι το ερώτημα ήταν αντιγραφή από το σχολικό βιβλίο και οι μαθητές ήταν σίγουροι για τη σωστή λύση γιατί την έδινε το λυσάρι!

Εδώ είναι όμως το πρόβλημα! Από που κι ως που ένας μαθητής ξέρει μόνο ό,τι του μαθαίνει το σχολείο; Δεν μπορεί, άραγε, να αναζητήσει και να μάθει παραπάνω πράγματα ανάλογα με τις κλίσεις και τα ενδιαφέροντά του, χωρίς αυτό να του κοστίζει κι από πάνω, σε μάθημα με συντελεστή βαρύτητας; Το πρόβλημα είναι ότι το σχολικό βιβλίο και το εξεταστικό σύστημα δεν αναπτύσσει τον κριτικό επιστημονικό στοχασμό, αλλά την τεχνική χρήση τύπων. Μας “κοιμίζει” το μυαλό, εξοντώνει τη ζωντάνια, την όρεξη να μάθουμε περισσότερα. Όταν μάλιστα τέτοια ερωτήματα τίθενται στις Πανελλαδικές εξετάσεις, τότε ουσιαστικά τιμωρείται η σκέψη που βγαίνει έξω από τα συνηθισμένα όρια.

Σε ένα σχολείο που...

• δεν έχει πάντα όλους τους καθηγητές, τα απαραίτητα εργαστήρια και υποδομές για πολιτισμό και αθλητισμό,
• έχει καταργήσει τα μαθήματα του σχεδίου, τη μουσική και όλα τα άλλα ειδικά μαθήματα,
• μαθαίνει την παπαγαλία και τα SOS, προκαλεί βαρεμάρα, άπειρο άγχος, ατελείωτες ώρες φροντιστήρια, που αναγκάζουν τον κάθε μαθητή να σταματήσει ό,τι άλλο κάνει,
• τιμωρεί με στέρηση εκπαιδευτικών εκδρομών τους αγώνες των μαθητών

…το θέμα της Έκθεσης ήταν «οι λόγοι που το σύγχρονο σχολείο οφείλει να καλλιεργεί τη δημιουργικότητα». Βγάζει νόημα αν εννοούσαν «οι λόγοι που το σημερινό σχολείο πνίγει τη δημιουργικότητά μας».

Γιατί, το σχολείο, πέρα από τις γνώσεις και τις ιδέες, μαθαίνει στους μαθητές συνολικότερα πώς να στέκονται, να σκέφτονται, να ζουν. Αν δούμε από αυτή την οπτική το σημερινό σχολείο, θα καταλάβουμε ότι μας προετοιμάζει για να ζήσουμε μέσα στην κοινωνία που βασιλεύει η εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο, που οι εργαζόμενοι και τα παιδιά τους θα πρέπει υπάκουα να χτίζουν όλο τον πλούτο του κόσμου, όμως να μην τολμάνε να σκεφτούν ότι μπορούν να τον διεκδικήσουν.

Το σύστημα αυτό απαιτεί ολοένα και περισσότερες πλευρές της προσωπικότητας των εργαζομένων προς όφελος της κερδοφορίας του. Από την άλλη, όμως, ούτε θέλει ούτε μπορεί να καλλιεργήσει στους εργάτες και τα παιδιά τους το σύνολο των ικανοτήτων που επιτρέπει και απαιτεί το σημερινό επίπεδο ανάπτυξης της επιστήμης και της τεχνολογίας.

Γι’ αυτό, αντί να αναπτύσσει τη δημιουργικότητα, την πνίγει! Αντί να αναπτύσσει τη σκέψη και την κριτική μας ικανότητα, μας ξεπετάει με έτοιμους τύπους, βγάζει “εκτός ύλης” τη διαδικασία της απόδειξης και το εργαστηριακό πείραμα. Γι’ αυτό μας στερεί την επαφή με τον πλούτο του πολιτισμού της ανθρωπότητας. Γι’ αυτό μας θέλει να αποδεχόμαστε ως “φυσικές σταθερές” ό,τι βλέπουμε γύρω μας, να μην μπορούμε να οδηγούμαστε σε συμπεράσματα, να μην καταλαβαίνουμε πώς κινείται και εξελίσσεται ο κόσμος. Γι’ αυτό προωθεί τον ανταγωνισμό, τον ατομισμό. Γι' αυτό και προσπαθεί να καταστείλει όσους σηκώνουν κεφάλι, όσους αγωνίζονται να αλλάξουν τον κόσμο.

Μπορεί τα βιβλία και τα θέματα να είναι γεμάτα λάθη, όμως στον αντικομμουνισμό δεν τους ξεφεύγει τίποτα! Για το Υπουργείο Παιδείας, ο “Μύθος του Σπηλαίου” του Πλάτωνα παραλληλίζεται ως κείμενο με το μυθιστόρημα “1984” του Τζορτζ Όργουελ, αφού καλεί τους μαθητές που εξετάζονται να εντοπίσουν ομοιότητες…

Ας δούμε ποιος είναι ο Όργουελ: Ένας στρατολογημένος χαφιές των βρετανικών μυστικών υπηρεσιών, που την περίοδο μετά τη λήξη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, δεν άντεχε την αγάπη που έδειχναν εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο για τη Σοβιετική Ένωση, τη χώρα που είχε τσακίσει τον φασισμό. Την ίδια στιγμή, ο καπιταλισμός δίνει καθημερινά παραδείγματα παραλληλισμού με τη δυστοπία που περιγράφεται στο “1984”. Γι’ αυτό και ο ίδιος είχε καταδώσει δεκάδες προοδευτικούς δημιουργούς για τα φιλοσοβιετικά τους αισθήματα.

Ακόμα και στο μάθημα των Αρχαίων, κατάφεραν να αποδείξουν πως πάνω από όλα προσπαθούν να ξορκίσουν στη νέα γενιά το “φάντασμα” της σοσιαλιστικής κοινωνίας που δήθεν καταπιέζει την ελευθερία του ανθρώπου. Όμως, η ελευθερία δεν είναι ατομική υπόθεση. Σήμερα βασιλεύει η εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο. Με αόρατα δεσμά ο άνθρωπος είναι δεμένος, περιορίζεται από την εξουσία των καπιταλιστών και για αυτό τα όνειρά μας, ενώ φαινομενικά είμαστε "ελεύθεροι" να τα πραγματοποιήσουμε, τελικά σκοντάφτουν πάνω σε αμέτρητα εμπόδια.

Η κοινωνία της πραγματικής ελευθερίας είναι ο σοσιαλισμός- κομμουνισμός. Γιατί σε αυτόν καταργείται η πραγματική σκλαβιά της εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο. Οι πολλοί, δηλαδή οι εργαζόμενοι που παράγουν όλο τον πλούτο, γίνονται ιδιοκτήτες του. Γιατί στο επίκεντρο της σοσιαλιστικής κοινωνίας είναι ο άνθρωπος και η ικανοποίηση των αναγκών του. Πραγματική ελευθερία υπάρχει για κάθε νέο και νέα, όταν δίνονται τα εφόδια να γνωρίζει τον κόσμο, να αναζητά και να μαθαίνει διαρκώς. Στον σοσιαλισμό, την κοινωνία για την οποία παλεύει το ΚΚΕ, κάθε εργαζόμενος θα μπορεί να έχει λόγο για το πώς θα οργανώνεται η κοινωνία, η δουλειά του, πώς θα ανεβαίνει το επίπεδο της ζωής, με βάση την πρόοδο της τεχνολογίας. Εκεί, λοιπόν, μπορεί να εξασφαλιστεί η πραγματική ελευθερία, στην πράξη.

Γι’ αυτό και το σχολείο θα είναι ριζικά διαφορετικό! Γιατί θα θέτει τις βάσεις για τη διαμόρφωση ανθρώπων, με ολόπλευρη και υψηλού επιπέδου μόρφωση, με πολύπλευρη και δημιουργική προσωπικότητα, που θα διαπαιδαγωγούνται στην πράξη με τις αξίες της συλλογικότητας, της αλληλεγγύης και της συνεργασίας.

Και μιας και στο κείμενο κλήθηκαν οι μαθητές να περιγράψουν πόσο “ανελεύθερος” είναι ο οργανωμένος στο Κόμμα άνθρωπος, εμείς -μιας και μας διακρίνει δημιουργικό πνεύμα- θα απαντήσουμε με ερώτηση: Ποιος είναι πραγματικά ελεύθερος άνθρωπος; Αυτός που πηδάει από το μπαλκόνι γιατί επέλεξε “ελεύθερα” να αψηφήσει τον νόμο της βαρύτητας ή αυτός που μελέτησε και αξιοποίησε αυτόν τον νόμο για να φτιάξει το αεροπλάνο; Πραγματικά ελεύθερος είναι ο άνθρωπος που γνωρίζει καλά την πραγματικότητα, τους νόμους κίνησης του κόσμου, τον δρόμο που οδηγεί προς τα “μπρος”. Αυτός που μπορεί, γνωρίζοντας όλα αυτά, να παλεύει μαζί με τους ομοίους του για να αλλάξει τη ζωή του μέσα στο κοινωνικό σύνολο. Ίσα-ίσα στην οργανωμένη ζωή και πάλη μέσα από τις γραμμές της ΚΝΕ απελευθερώνεσαι πραγματικά γιατί βλέπεις τη θέλησή σου να παίρνει σάρκα και οστά. Πλέον ο χρόνος σου αποκτά άλλο περιεχόμενο, άλλη ομορφιά. Οι ξεχωριστές πλευρές της προσωπικότητας του καθένα γίνονται όπλα και δύναμη στην οργανωμένη επαναστατική προσπάθεια.

Γιατί ψηλώνουμε απ’ το μερίδιο των διπλανών μας, όταν μαζί το μπόι των ανθρώπων μοιραζόμαστε

Μετάφραση στίχων του τραγουδιού

“El pueblo unido jamas sera vencido!”,

Χιλή, 1975