Η «ψυχή» της Αμερικής, τα «ρήγματα» και η ελπίδα των λαών

Η εκλογική αναμέτρηση στις ΗΠΑ και το τελικό αποτέλεσμα έχει πυροδοτήσει έντονες συζητήσεις.

Δεν είναι και λίγο πράγμα… Η δάδα του αγάλματος της «Ελευθερίας» είναι φλόγα στη καρδούλα όλων όσων τα χείλη αναφωνούν «Ο καπιταλισμός μπορεί να έχει προβλήματα αλλά είναι το καλύτερο και μοναδικό σύστημα για να ζει κανείς». Όλοι αυτοί λοιπόν έχουν προβεί σε μια πραγματική κατάθεση ψυχής! Αίσθημα ανακούφισης που η «φιλελεύθερη αστική δημοκρατία» και η χώρα που έχει τη πιο ολοκληρωμένη της έκφραση δεν θα εκπροσωπείται από τον «παράφρονα και λαϊκιστή» Τραμπ. Ταυτόχρονα τους σιγοτρώει η αβεβαιότητα και ο προβληματισμός. Θα μπορέσουν να αντιμετωπιστούν οι αντιθέσεις στην αμερικάνικη κοινωνία; Θα πάρουν το μήνυμα οι «ελίτ»; Όλοι μαζί ανεξαρτήτως διαφορών στην πολιτική τοποθέτηση τελικώς διερωτούνται: Θα μπορέσει η Αμερική να ηγηθεί ξανά;

Είναι γεγονός ότι μεγάλο τμήμα του λαού και της νεολαίας της χώρας μας έχει αρνητική γνώμη για τον Ντοναλντ Τραμπ και την Προεδρία του στις ΗΠΑ. Αυτά που προκαλούν απέχθεια είναι ο κυνισμός απέναντι στην ανθρώπινη ζωή όπως αυτή εκφράστηκε με την διαχείριση της πανδημίας, το ρατσισμό, τον αυταρχισμό και την καταστολή.

Πολλοί  λοιπόν σήμερα αναρωτιούνται τι θα αλλάξει στις ΗΠΑ.

Οι κοινωνικές ανισότητες και η βασική αντίθεση του συστήματος

Κανένας δεν μπορεί να «κλείσει» τα μάτια στις τεράστιες ανισότητες που υπάρχουν στις ΗΠΑ. Οι υπερασπιστές του «αμερικάνικου ονείρου» πλέον αναγκάζονται να τις παραδεχτούν, ανεξάρτητα πως ερμηνεύουν την αιτία τους. Άλλωστε οι ειδήσεις που έρχονται από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού δεν μπορούν να κρυφτούν.  «Όποιος μοχθήσει και εργαστεί θα τα καταφέρει» ακουγόταν πριν κάποια χρόνια... Η εργατική τάξη στις ΗΠΑ δούλεψε πολύ. Τόσο που από το 1970 μέχρι το 2018 «συνέβαλλε» στην αύξηση της περιουσίας του πλουσιότερου 1% του πληθυσμού των ΗΠΑ κατά 48 τρισεκατομμύρια δολάρια! Όσο για την ευημερία των εργαζομένων τα στοιχεία από την περίοδο της πανδημίας είναι αποκαλυπτικά. Την ώρα που μια χούφτα παράσιτα μέσα σε λίγους μήνες έγιναν πλουσιότερα κατά 656 δις, 43 εκατομμύρια αμερικανοί στήνονταν στις ουρές της ανεργίας.

Με αυτά τα στοιχεία να πληθαίνουν ακόμα και οι ίδιοι οι δισεκατομμυριούχοι δεν έμειναν άπραγοι: «Φορολογήστε μας» απαίτησαν με μια φωνή. Και επειδή η κοινωνική τους ευαισθησία δεν μπορούσε να περιμένει το τι θα κάνει το κράτος, ανέλαβαν και οι ίδιοι δράση. Έβαλαν στόχο «να δωρίσουν» τη μισή τους περιουσία. Το αποτέλεσμα αυτής της «καμπάνιας (Giving Pledge)» που ξεκίνησε το 2010 είχε σαν αποτέλεσμα όχι την μείωση, αλλά τον διπλασιασμό της περιουσίας των δισεκατομμυριούχων μέχρι σήμερα! Αποδεικνύοντας έτσι ότι το πρόβλημα δεν είναι πρόβλημα καλύτερης διανομής αλλά πρόβλημα κλοπής της απλήρωτης δουλειάς της εργαζόμενης πλειοψηφίας, της δουλειάς που παράγει τον πλούτο όλο και σε μεγαλύτερες διαστάσεις. 

Τα πολλά «αντί- κάτι…» για να θολώσει η οργή

Η οργή και η ανασφάλεια στις ΗΠΑ, αλλά και σε όλον τον πλανήτη έχει μεγαλώσει. 

Δεν έχουν συμβεί και λίγα πράγματα στις ζωές των ανθρώπων… Ειδικά στις ΗΠΑ σχεδόν κάθε χρόνο χιλιάδες άνθρωποι χάνουν τη ζωή τους από φυσικές καταστροφές, λαϊκές περιουσίες χάνονται για πάντα λες και είναι μοιραίο. Μόνο από το 2000 και μετά δεκάδες χιλιάδες αμερικανοί έχουν χάσει τη ζωή τους στους πολέμους που διεξάγουν οι ΗΠΑ για τον «εκδημοκρατισμό» του κόσμου, τρισεκατομμύρια για πολεμικούς εξοπλισμούς ώστε να διασφαλιστεί η «ασφάλεια του έθνους» με το λαό να μην μπορεί να σπουδάσει και να έχει υγειονομική περίθαλψη. Στη χώρα της Silicon Valley είναι εκατομμύρια οι ανειδίκευτοι εργάτες που «ξεζουμίζονται» στις αυτοκινητοβιομηχανίες, στα εργοστάσια του βιομηχανικού επισιτισμού. Ενώ τα παλιά «λευκά κολάρα» των νέων τεχνολογιών, των κλάδων αιχμής και της μεγάλης εξειδίκευσης, ο παλιός «μέσος αμερικάνος», βλέπει τα εισοδήματα του να υποχωρούν, εντείνεται η εκμετάλλευση της εργασίας του. Η δημογραφική σύνθεση του πληθυσμού αλλάζει ραγδαία και λόγω της μετανάστευσης, που αποτελεί διαχρονικό «όπλο» για την ενίσχυση της καπιταλιστικής κερδοφορίας, της διαφοροποίησης -των μισθολογικών και άλλων- απολαβών ανάμεσα στην εργατική τάξη.

Όλα τα παραπάνω σαφώς και επιδρούν στη προπαγάνδα των δυο βασικών κομμάτων στις ΗΠΑ, των Ρεπουμπλικάνων και των Δημοκρατικών. Η λειτουργία της αστικής, κοινοβουλευτικής δημοκρατίας, βασίζεται στην εναλλαγή «διαχειριστών» αξιοποιώντας πραγματικές διαφορές αστικών κομμάτων, ιδεολογικές, ιστορικής καταγωγής, αλλά και διαφορών στην πολιτική, για το πως θα εξυπηρετηθούν τα στρατηγικά συμφέροντα της τάξης τους.

Η ανάδειξη του  Τραμπ  στη διακυβέρνηση αποτέλεσε επιλογή τμήματος της αστικής τάξης των ΗΠΑ, πιάνοντας όμως καλύτερα απ’ οτι οι Δημοκρατικοί το σφυγμό των ανησυχιών στην αμερικάνικη κοινωνία. Συμπύκνωσε στη πολιτική προπαγάνδα και πρακτική αυτό που οι Δημοκρατικοί πονηρά χαρακτηρίζουν ως «αντισυστημικό λαϊκισμό». Έτσι στην οργή και στην ανασφάλεια εκατομμυρίων ανθρώπων που βλέπουν το χάσμα ανάμεσα στις δυνατότητες της εποχής και της δικής τους ικανότητας επιβίωσης να μεγαλώνει, που έχουν πραγματικά αηδιάσει από τη φαιδρότητα και την ηθική όσων εκπροσωπούν αστικούς θεσμούς και επιχειρηματικά λόμπι ο Τραμπ έδωσε «διέξοδο»… Υιοθέτησε έναν λόγο έξω από τα «καταστημένα της πολιτικής γραφειοκρατίας», για να «αναμετρηθεί» με ΜΜΕ, ακαδημαϊκούς, άλλους επιφανείς καπιταλιστές κλπ κατηγορώντας τους ότι νοιάζονται για οτιδήποτε άλλο πέρα από τη ζωή του αμερικάνου «πολίτη». Ενίσχυσε τον ρατσισμό και τα εθνικιστικά ένστικτα, ώστε οι εργαζόμενοι να βλέπουν τελικά τον εχθρό στον ξένο ή στους «βρωμιάρηδες» - έτσι χαρακτήρισε τα εκατομμύρια που κινητοποιήθηκαν μετά τη δολοφονία του Φλόιντ - που θέλουν να καταλύσουν τον αμερικάνικο τρόπο ζωής, ο οποίος έχει «διασφαλίσει» ότι όποιος εργάζεται σκληρά θα τα καταφέρνει…

Το κυριότερο όμως είναι πως εξέφρασε μια συγκεκριμένη πολιτική στήριξης των πιο παραδοσιακών τμημάτων της αμερικάνικης βιομηχανίας και ταυτόχρονα μια εξωτερική πολιτική που είχε ως περιεχόμενο ότι η προσπάθεια για τη διατήρηση των ΗΠΑ στην παγκόσμια πρωτοκαθεδρία μπορεί να οδηγήσει και στο σπάσιμο παλιών συμφωνιών και συμμαχιών.

Οι Δημοκρατικοί από την άλλη υιοθετώντας τις προτεραιότητες χρηματοπιστωτικών ομίλων, ομίλων που δραστηριοποιούνται στις νέες τεχνολογίες και την πράσινη ενέργεια ως διέξοδο από τα προβλήματα της αμερικάνικης οικονομίας, και αξιοποιώντας την δυσαρέσκεια σε ορισμένες κοινωνικές ομάδες από την πολιτική Τραμπ, προσπάθησαν να εμφανιστούν πιο «μετριοπαθείς», «ανεκτικοί» σε θέματα δημοκρατικών δικαιωμάτων, πιο κοινωνικοί, φιλο-οικολογικοί κ.λπ. Κυρίως όμως σημείωναν την ανάγκη οι ΗΠΑ να επανοικοδομήσουν τις διεθνείς τους συμμαχίες με το ΝΑΤΟ και ιδιαίτερα με τα κράτη της ΕΕ απέναντι σε κοινούς τους αντιπάλους, κυρίως την Ρωσία και την Κίνα.

Δικλείδα ασφαλείας για το ότι θα συμβούν όλα τα παραπάνω, ορισμένοι πιο «προοδευτικοί» και στη χώρα μας, θεωρούν ότι θα είναι η «αριστερή» πτέρυγα των Δημοκρατικών. Αυτοί θα προσπαθήσουν να επιβάλουν στον πιο μετριοπαθή Μπάιντεν τις αναγκαίες μεταρρυθμιστικές τομές! Προϋπόθεση όμως για να γίνει πιο δυναμική η αμερικάνικη οικονομία είναι η ένταση της εκμετάλλευσης των αμερικάνων εργαζομένων. Τα οράματα των επιχειρηματικών ομίλων σε κάθε εκδοχή τους είναι εφιάλτες για τους λαούς.

Τα δείγματα γραφής του «αντι-Τραμπ» μετώπου για την επιστροφή στην «πρόοδο, την ανεκτικότητα και τις παροχές» έχουν αρχίσει εδώ και καιρό να φαίνονται. Έτσι κατά τη διάρκεια των μεγάλων κινητοποιήσεων του λαού μετά τη δολοφονία από αστυνομικό του αφροεμαρικάνου Φλόιντ, ο Μπαιντεν δήλωσε πως οι αστυνομικοί θα έπρεπε να μην πυροβολούν στη καρδιά αλλά στα πόδια! Η επιστροφή στον διάλογο και στην ειρηνική επίλυση των διαφορών, έχει διακηρυχτεί ότι θα έχει σαν οδηγό την πολιτική Ομπάμα. Μάλλον οι 7 πολεμικές επιχειρήσεις και βομβαρδισμοί που έγιναν επί ημερών του ήταν μια μικρή παραφωνία…

Άλλωστε η ιστορία των Δημοκρατικών και του ίδιου του Τζο Μπάιντεν είναι διδακτική. Το 1998 ως γερουσιαστής ψήφισε υπέρ της ΝΑΤΟικής επέμβασης στην τότε Γιουγκοσλαβία. Το 2002 ψήφισε υπέρ του πολέμου στο Ιράκ. Στη συνέχεια βέβαια δήλωσε ότι έκανε «λάθος». Ως αντιπρόεδρος των ΗΠΑ στη κυβέρνηση Ομπάμα στήριξε τις πολεμικές επιθέσεις στη Λιβύη το 2011 και στη Συρία το 2014, για τις οποίες ξαναμετάνιωσε αργότερα!