Συνέντευξη | Δημήτρης Γόντικας, μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ:«Η ΚΝΕ πρέπει να ετοιμάζεται & να ζει με πραγματικό πάθος στον παλμό των μεγάλων γεγονότων, που ωριμάζουν και θα έρθουν»

Ο “Οδηγητής” με αφορμή τους επικείμενους αγωνιστικούς εορτασμούς για τον λαϊκό ξεσηκωμό το 1973 και το Πολυτεχνείο, συνομίλησε με τον σύντροφο Δημήτρη Γόντικα, μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ και τότε γραμματέα της ΚΝΕ.

"Οδηγητής": Τα γεγονότα του Πολυτεχνείου εκτυλίχθηκαν σε συνθήκες που παρουσιάζουν διαφορές από τις σημερινές. Τι είναι αυτό που συνδέει την πάλη τότε με σήμερα; Γιατί τα συνθήματα και το περιεχόμενο της πάλης εκείνη την περίοδο παραμένουν επίκαιρα;

Δημήτρης Γόντικας: Το ΚΚΕ είναι το μόνο κόμμα που έχει μελετήσει υπεύθυνα και σε βάθος την περίοδο της στρατιωτικής δικτατορίας 1967-74. Όποιος και όποια θέλει να έχει ολοκληρωμένη και επιστημονικά έγκυρη άποψη μπορεί να προστρέξει στο Δοκίμιο της Ιστορίας 1967-1974, τον τόμο Γ2.

Ορισμένα συμπεράσματα έχουν ιδιαίτερη αξία και μας βοηθούν να ξεχωρίσουμε τι είδους αλλαγές έχουμε. Είναι κυρίαρχη η άποψη ότι η κοινοβουλευτική δημοκρατία που ζούμε τα τελευταία 50 χρόνια είναι η καλύτερη και η μακροβιότερη από τη σύνταξη του Ελληνικού κράτους. Και επίσης κυρίαρχη άποψη είναι ότι η δικτατορία ήταν μια ανεπιθύμητη παρέμβαση, έργο επίορκων και αφρόνων αξιωματικών.

Από τη σκοπιά της εργατικής τάξης το θετικό σήμερα σε σχέση με τότε είναι ότι έχει δίπλα της το ΚΚΕ, το κόμμα της, που τότε ήταν παράνομο. Η θέση της όμως στο σύστημα δεν έχει αλλάξει. Η καπιταλιστική ιδιοκτησία και εξουσία παραμένει, η εκμετάλλευση και η καταπίεση μεγαλώνει και σε συνθήκες κοινοβουλευτικής δημοκρατίας όπως και σε συνθήκες δικτατορίας

Η δικτατορία δεν ήταν μια παρέκκλιση από την κανονικότητα. Ήταν μια μορφή της δικτατορίας του κεφαλαίου, μια άλλη μορφή άσκησης της καπιταλιστικής εξουσίας όπως είναι και η κοινοβουλευτική δημοκρατία. Αυτή την αλήθεια συσκοτίζουν όσοι ισχυρίζονται ότι η δικτατορία έγινε από άφρονους αξιωματικούς ή ότι η κοινοβουλευτική δημοκρατία είναι το καλύτερο και το μοναδικό σύστημα. 

Η δικτατορία έγινε γιατί αυτό απαιτούσε πρωταρχικά η θωράκιση και περιφρούρηση του συστήματος από εσωτερικές αντιθέσεις και δυσκολίες, που είχε στην απρόσκοπτη λειτουργία του εσωτερικά και στις σχέσεις με τους συμμάχους τους, κυρίως τις ΗΠΑ.

Από εδώ βγαίνει ένα γενικό και πολύ επίκαιρο συμπέρασμα. Η βία και η καταστολή αποτελούν γενικά χαρακτηριστικά της αστικής εξουσίας και όταν βρίσκεται μπροστά σε μεγάλα προβλήματα και αντιθέσεις που δεν μπορούν να λυθούν διαφορετικά, καταλήγει στην ωμή βία. Μόνο ένα πανίσχυρο ΚΚΕ και εργατικό κίνημα μπορεί να τους χαλάσει τα σχέδια.

Γι' αυτό παραμένουν επίκαιρα τα αιτήματα και τα συνθήματα του Πολυτεχνείου, γιατί παραμένουν ολοζώντανοι οι παράγοντες που γέννησαν τη χούντα. Είναι η δικτατορία του κεφαλαίου, το κράτος τους, οι μηχανισμοί τους μαζί με τους συμμάχους τους Αμερικάνους και το ΝΑΤΟ. Μπορεί σήμερα να μην έχουμε φυλακές, εξορίες και στρατοδικεία, έχουμε όμως ένταση του αυταρχισμού και του περιορισμού σε δικαιώματα και κατακτήσεις του λαού και της νεολαίας.

Η εργατική τάξη, η νεολαία, η εργατική και λαϊκή οικογένεια είναι αλυσοδεμένη με βαριές ορατές και αόρατες αλυσίδες. Ένα ολόκληρο πλέγμα ατελείωτων περιορισμών, αντιλαϊκών νόμων και μηχανισμών τσακίζει τις ζωές τους. Η δημοκρατία σταματάει έξω από τις πύλες των εργοστασίων και η εργοδοσία έχει στα χέρια της απεριόριστη εξουσία, η οποία ενισχύεται συνεχώς με νέα μέτρα.

Η Ελλάδα έχει μετατραπεί σε ένα απέραντο ορμητήριο πολεμικών επιχειρήσεων ως στρατηγική επιλογή της κυρίαρχης τάξης και των κομμάτων της. Επομένως η βαθύτερη σύνδεση του αγώνα τότε με το σήμερα είναι η πάλη για τη δημιουργία των συνθηκών ανατροπής της δικτατορίας του κεφαλαίου με τη δύναμη του οργανωμένου λαού και της νεολαίας με σχέδιο και προοπτική, όπως ακριβώς προτείνει το ΚΚΕ και πρωτοστατεί για να γίνει πράξη.

“O”: Πολλά μέλη του ΚΚΕ και της ΚΝΕ διώχθηκαν την περίοδο της Χούντας, υπέστησαν βασανιστήρια, φυλακίσεις, τη βία του αστικού κράτους και στάθηκαν ακλόνητοι. Ποια στοιχεία είναι αυτά που δίνουν αντοχή και δύναμη, πώς κατακτιέται αυτή η αλύγιστη στάση;

Δ.Γ.: Είναι αλήθεια αναμφισβήτητο ότι οι κομμουνιστές έδωσαν τις περισσότερες θυσίες στον αγώνα κατά της χούντας και το ΚΚΕ ήταν το μόνο κόμμα που στήριζε την επιδίωξη ανατροπής της στον οργανωμένο αγώνα του εργατικού και λαϊκού παράγοντα. Είμαστε περήφανοι για το κόμμα και τη δράση του. Σχετικά με τα στοιχεία που χτίζουν αντοχή στις δύσκολες συνθήκες. Είναι πριν από όλα οι ιδέες μας, τα ιδανικά μας. Οι ιδέες μας οι ίδιες, των κομμουνιστών είναι παντοδύναμες και κάνουν όσους και όσες αγωνίζονται  για την πραγματοποίησή, τους πραγματικά αλύγιστους. Είναι παντοδύναμες γιατί είναι αληθινές.

Επομένως η κατάκτησή τους είναι ένας πρώτος και βασικός όρος για να μπορούμε να έχουμε αντοχή και δύναμη σε κάθε δυσκολία και δοκιμασία. Μέρος αυτής της γνώσης είναι η απόκτηση στέρεης συνείδησης ότι η δικτατορία του κεφαλαίου, οι εκμεταλλευτές του λαού και το κράτος τους είναι αδίστακτοι και πανούργοι, χρησιμοποιούν συνεχώς το μαστίγιο και το καρότο. Έχουν οικοδομήσει πολύ ισχυρούς μηχανισμούς με την καθοδήγηση της ΕΕ και του ΝΑΤΟ, με το κομμουνιστικό κίνημα στο στόχαστρό τους.

Εκείνο όμως που ατσαλώνει τον αγωνιστή είναι ο οργανωμένος, συλλογικός αγώνας, η πρωτοπόρα δράση για την οργάνωση του λαού και της νεολαίας για τα δίκια τους, για το δικό τους μέλλον, η ανυποχώρητη στάση μπροστά στον ταξικό αντίπαλο και κάθε δυσκολία.

Πηγή δύναμης και αντοχής είναι η μελέτη και η καλή γνώση της πείρας του Κόμματος, του επαναστατικού κινήματος. Είναι αμέτρητα τα παραδείγματα μαζικού και ατομικού ηρωισμού και αυτοθυσίας, για την υπεράσπιση σκοπών, ιδεών και αρχών και μας δείχνουν το σωστό δρόμο.

Είναι κρίσιμο και σημαντικό να γνωρίζουμε ότι πάντα όπου κι αν βρεθούμε και ειδικά στα χέρια διωκτικών αρχών, δεν είμαστε απλώς άτομα. Αντιπροσωπεύουμε ένα ολόκληρο κίνημα, ιδέες, αρχές, συντρόφους και συντρόφισσες, τα υπερασπιζόμαστε και τα περιφρουρούμε με αυτοθυσία.

“O”: Το ΚΚΕ εκτιμώντας εκείνη την περίοδο, εντοπίζει μία σειρά αδυναμίες που αφορούσαν το ίδιο το Κόμμα. Σήμερα, μπροστά στο 22ο Συνέδριο μάς απασχολεί πώς το Κόμμα θα γίνει πιο ικανό, «έτοιμο για όλα». Τι σημαίνει για το Κόμμα μας αυτή η προετοιμασία;

Δ.Γ.: Το κόμμα σε όλη του την ιστορία εξετάζει κριτικά, αυτοκριτικά τη δράση του, αναγνωρίζει αδυναμίες, λάθη, παραλείψεις, για να διορθώνει την πορεία του, να γίνεται πιο αξιόμαχο. Αναγνωρίσαμε ότι η δικτατορία μας αιφνιδίασε, μας βρήκε απροετοίμαστους. Αιτία ήταν η προβληματική τότε στρατηγική του Κόμματος. Τα προβλήματα αυτά δεν στάθηκαν σε καμία περίπτωση εμπόδιο να καλέσει το κόμμα σε πανστρατιά για την ανατροπή της δικτατορίας, από την πρώτη κι όλας μέρα πολλά μέλη, στελέχη και οπαδοί του Κόμματος ανταποκρίθηκαν αταλάντευτα. Με το 22ο Συνέδριο φιλοδοξούμε να ταρακουνηθούμε όλοι, από πάνω προς τα κάτω και από κάτω προς τα πάνω και να δούμε όλοι και όλες και το Κόμμα συνολικά πως θα κατακτήσουμε νέες, πιο προωθημένες θέσεις, με βάση το πρόγραμμά μας και τις ανάγκες της εποχής μας, πώς θα κάνουμε το Κόμμα μας ακόμη πιο ικανό και έτοιμο για όλα. Μας απασχολεί πώς θα πετύχουμε την καλύτερη αντιστοίχιση στη στρατηγική, στο πρόγραμμα κ' το καταστατικού του Κόμματος, της πρακτικής δράσης για την αποφασιστική ανάπτυξη και ισχυροποίησή εργατικού κινήματος και της συμμαχίας με τα λαϊκά στρώματα τους αυτοαπασχολούμενος της πόλης και της υπαίθρου, την άνοδο της ταξικής πάλης, του αντιμονοπωλιακού, αντικαπιταλιστικού αγώνα με σκοπό την ανατροπή της εξουσίας του κεφαλαίου, για τη σοσιαλιστική επανάσταση.

Είναι κεντρικό ζήτημα να κάνουμε τα εργοστάσια και τις μεγάλες επιχειρήσεις σε όλους τους κλάδους, κάστρα αγώνα για την αναχαίτιση της επίθεσης του κεφαλαίου και κέντρα αντεπίθεσης για την ανατροπή της εξουσίας του. Μέσα σε αυτόν το σχεδιασμό, η ΚΝΕ έχει τη δική της ξεχωριστή θέση και αποστολή. Να προετοιμαστεί με βάση τις θέσεις της ΚΕ και να προετοιμάσει όσο γίνεται πιο μεγάλα τμήματα της νεολαίας για μεγάλους και αποφασιστικούς αγώνες.

“O”: Τι συμπεράσματα ξεχωρίζουν από τον ξεσηκωμό του Πολυτεχνείου για τη δράση του Κόμματος και της ΚΝΕ σήμερα, ιδιαίτερα στη νεολαία;

Δ.Γ.: Το ζήσαμε τότε, το ζούμε και σήμερα, οτι μέσα στις γραμμές του λαού και της νεολαίας υπάρχουν δυνάμεις με θέληση να παλέψουν. Αρκεί να συναντηθούν με τους κομμουνιστές, με το ΚΚΕ και την ΚΝΕ. Τότε, οι κομμουνιστές, το Κόμμα, ήταν πολύ αδύναμο και χτυπημένο και η ΚΝΕ με λίγες δυνάμεις. Μέσα από πολλές δυσκολίες πάλευαν με μια εντυπωσιακή αισιοδοξία και σιγουριά ότι θα έρθουν μέρες χαράς και απελευθέρωσης. Η ντε φάκτο νομιμοποίηση του ΚΚΕ, ο ξεσηκωμός του Πολυτεχνείου και η απαλλαγή από τα δεσμά της χούντας ήταν μια μεγάλη κατάκτηση. Ήταν στιγμές μεγάλης ανάτασης.

Σήμερα, η ΚΝΕ που έχει πάνω από μισό αιώνα ιστορίας είναι σε πολύ ανώτερο επίπεδο από τότε και με ένα Κόμμα καθοδηγητή επίσης ασύγκριτα πιο έμπειρο. Πρέπει να ετοιμάζεται και να ζει με πραγματικό πάθος στον παλμό των μεγάλων γεγονότων, που ωριμάζουν και θα έρθουν.

Πρωτοπόρα παντού, με υψηλό επίπεδο γνώσεων, με ικανότητα διάδοσης των πιο ριζοσπαστικών επαναστατικών ιδεών στις κοινωνικές σχέσεις, στην οικονομία, στο πολιτικό σύστημα. Με μεγάλη απαιτητικότητα από τον εαυτό μας να προετοιμάζουμε τη νεολαία και να προετοιμάζεται και η ίδια η ΚΝΕ για το μεγάλο λαϊκό ξεσηκωμό που θα σαρώσει και θα τσακίσει τη βαρβαρότητα του καπιταλισμού.